Khi
được hỏi “Các bạn đang luyện nghe như thế nào?”, đa số các bạn trả lời rằng:
Luyện
nghe mỗi ngày
Nghe
bất cứ lúc nào rảnh
Xem
phim, nghe nhạc
Nghe
tin tức, nghe các bản tin VOA, BBC…
Nghe
các đoạn audio trong giáo trình
…
Và
kết quả chung nhận được là “Tôi nghe hoài mà vẫn không hiểu”, “Tôi nghe hoài mà
vẫn không tiến bộ”.
Vì
sao lại như vậy?
Trong
trường hợp này, chúng ta không xét đến những bạn không luyện nghe thường xuyên,
hoặc nghe được vài buổi rồi bỏ cuộc giữa chừng. (Dĩ nhiên nếu bạn không luyện
nghe thường xuyên, 99% là bạn sẽ không tiến bộ). Điều đó có nghĩa là những bạn
của chúng ta đều rất siêng năng, chăm chỉ luyện nghe. Vậy nguyên nhân họ không
tiến bộ là do đâu?
Bản
thân tôi cho rằng, để luyện nghe tiếng anh hiệu quả, bạn cần trả lời được
2 câu hỏi sau:
Nghe
cái gì? Nghĩa là bạn chọn những nguồn tư liệu, nội dung gì để nghe. Chẳng hạn
nghe nhạc, xem phim, nghe bản tin VOA, nghe đoạn hội thoại… chính là “Nghe cái
gì”. Tôi sẽ đề cập đến phần này cụ thể hơn ở một bài viết khác.
Nghe
như thế nào? Chính là phương pháp, cách thức mà bạn luyện nghe. Nguyên nhân
khiến bạn nghe hoài không tiến bộ nằm ở đây. Nếu bạn không có một phương pháp
nghe hiệu quả, bạn sẽ khó lòng tiến bộ cho dù bạn nghe “ bất cứ cái gì”.
Học
nghe tiếng Anh như thế nào mới hiệu quả?
Nhiều
bạn nghe theo kiểu “tắm ngôn ngữ”, nghe không cần hiểu những gì được nói, nghe
khi đang làm bất cứ việc gì mà không cần tập trung… Bạn chỉ việc mở tiếng Anh
lên nghe, rồi cùng lúc đi giặt đồ, lau nhà, lướt web… Bạn “tắm” trong một môi
trường nghe tiếng Anh hằng ngày, hằng giờ. Tôi thấy phương pháp giúp ích trong
việc giúp tai bạn quen thuộc với tiếng Anh hơn.
Nhưng
vấn đề ở đây là “Khi bạn áp dụng phương pháp này, bạn không biết khi nào bạn
mới nghe được!”.
“Quen
thuộc” với tiếng Anh không có nghĩa là “nghe được tiếng Anh”.
ạn
sẽ “tắm ngôn ngữ” như thế trong bao lâu? Một tháng, hai tháng, … hay 1 năm, 2
năm, thậm chí 4 – 5 năm? Nếu bạn không muốn đánh cược khả năng nghe tiếng Anh
của mình với phương pháp này, bạn cần biết đến một phương pháp luyện nghe hiệu
quả và an toàn hơn. Hãy đọc tiếp bên dưới.
Để
áp dụng đúng và hiệu quả phương pháp luyện nghe này, bạn cần hiểu những nguyên
nhân khiến bạn nghe không được.
Bạn
có mắc phải 3 sai lầm này khi nghe tiếng anh không?
Thứ
nhất, bạn nghe mà không biết mình đang nghe cái gì. Điều này thường xuyên xảy
ra, nhất là khi bạn mới học tiếng Anh hoặc vốn từ vựng quá ít. Nếu bạn nghe một
từ (cụm từ, câu) nào đó lần đầu tiên, bạn hoàn toàn không có một ý tưởng hay
khái niệm nào về cái mà bạn nghe được.
Khi
bạn nghe mà không hiểu từ mình nghe được nghĩa là gì, diễn tả hiện tượng hay
hành động nào, thì cho dù bạn có nghe 100 lần, bạn cũng không hiểu được từ đó.
Dĩ
nhiên, sẽ có bạn nói rằng “Tôi có thể suy đoán từ ngữ cảnh, từ những cái nghe
được để hiểu nghĩa”, hoặc “Tôi có thể nhìn hình ảnh để đoán nghĩa”… Điều này
hoàn toàn đúng với những bạn có khả năng nghe tương đối.
Nhưng
nếu bạn nghe rất kém, nghe một đoạn audio 300 từ, không có video hay hình ảnh
minh họa, hơn 60% từ vựng trong đó bạn mới nghe lần đầu… thì dù có nghe hoài,
nghe mãi, nghe đi nghe lại cả chục lần cũng khó mà hiểu được.
Thứ
hai, bạn nghe một nội dung quá ít lần. Chẳng hạn, hôm nay bạn luyện nghe và
nghe được 1 từ mới là “bản lĩnh”. Nhưng trong 3 tháng sau đó, bạn không nghe
thấy từ “bản lĩnh” được nói đến thêm bất kỳ lần nào. Lúc này, khi nghe thấy từ
“bản lĩnh”, bạn sẽ thấy quen quen nhưng không hiểu được “bản lĩnh” nghĩa là gì.
Đó là vì bạn nghe 1 từ mới quá ít lần trong thời gian ngắn, nên bộ não không
ghi nhớ lâu được.
Thứ
ba, bạn phát âm sai nên nghe không hiểu. Ví dụ, bạn biết cái tủ lạnh được viết
là “cái tủ lạnh”, thế nhưng bạn lại đọc là “Cái hủ chạnh”. Khi đó, trong não
bạn chỉ hình dung ra hình cảnh cái tủ lạnh khi nghe người khác nói “cái hủ
chạnh”. Còn khi người khác nói “cái tủ lạnh” thì não bạn không hiểu người ta
đang nói cái gì, dẫn đến bạn không nghe được.
Để
nghe tốt và hiệu quả hơn, khi nghe một bài nghe có nhiều từ mới, bạn hãy làm
theo những hướng dẫn sau:
4
bước để nghe hiệu quả 1 bài nghe mới
Nghe
1 – 2 lần bài nghe từ đầu đến cuối. Đừng dừng lại hay ngắt quãng nữa chừng. Chỉ
nghe mà thôi, đừng đọc transcript hoặc xem phụ đề.
Bạn
hãy xem phần transcript hoặc phụ đề xem có hiểu thêm được phần nào không? Phần
nào mình nghe chưa kịp? Những từ quan trọng nào bạn không hiểu thì hãy tra từ
điển (nếu cần).
Sau
đó, bạn hãy nghe lại 1 lần nữa, vừa nghe vừa xem transcript. Chú ý những phần
bạn nghe không được, chú ý cách phát âm (nhất là những từ mới hoặc từ bạn phát
âm sai), chú ý giọng điệu của người nói…
Sau
khi hiểu được thông điệp chính của bài, bạn hãy đóng hoàn toàn transcript lại
và chỉ nghe mà thôi. Khi nghe toàn bộ bài từ đầu đến cuối, không ngắt quãng mà
nắm được 90% nội dung chính của bài nghe là được. Lưu ý là bạn chỉ cần hiểu
thông điệp chính là được, không cần phải nghe cho được từng từ một.
Một
số lưu ý khác khi nghe tiếng Anh:
Nếu
bạn muốn nghe tốt về chủ đề nào, hãy nghe nhiều bài nghe, nhiều nội dung khác
nhau về cùng chủ đề đó. Nếu bạn từng nghe 4 bài nghe khác nhau nói về chủ đề
“Đi chơi cuối tuần”, chắc chắc ở bài nghe thứ 5, bạn sẽ nghe dễ dàng và hiểu
nhiều hơn.
Luyện
nghe bằng Video clip sẽ dễ dàng và thú vị hơn so với nghe Audio. Bởi vì bạn có
thể xem hình ảnh để hình dung bài nghe đang nói về cái gì. Hình ảnh kết hợp âm
thanh cũng giúp khả năng ghi nhớ tốt hơn.
Hãy
chú ý luyện phát âm và tập nói theo đúng ngữ điệu những gì bạn nghe được. Điều
này có 2 cái lợi. Thứ nhất, bạn phát âm đúng thì nghe cũng chính xác, rõ ràng
hơn. Thứ hai, nói lại những gì đã nghe giúp bạn nhớ lâu hơn.
Lời
kết
Dĩ
nhiên, bài viết bên trên không đủ để giúp bạn nghe tiếng Anh giỏi ngay được.
Bản thân bạn cần phải kiên trì luyện nghe và áp dụng những hướng dẫn trên để
đạt được kết quả. Nếu bạn làm được điều này, chỉ trong vòng 1 tháng đầu tiên,
chắc chắn bạn sẽ thấy mình có nhiều tiến bộ.
.jpg)